Đối với nhiều mẹ bầu, những thay
đổi ở ngực là một trong những dấu hiệu mang thai sớm nhất. Những thay đổi
ở ngực và nhũ hoa (núm vú) có thể bắt đầu từ rất sớm trong thai kỳ, sớm nhất là
1 tuần sau khi thụ thai và tiếp tục sau khi sinh con.
Ảnh minh họa
1. Những thay đổi
ngực ở phụ nữ khi mang thai
- Tam cá nguyệt thứ nhất (3 tháng đầu): Trong tam cá nguyệt thứ nhất,
lượng máu trong cơ thể mẹ tăng lên để đáp ứng cho sự phát triển của thai nhi trong
bụng, điều này có thể khiến các tĩnh mạch trên ngực trở nên to hơn và hiện rõ
gân xanh hơn, các đường gân
xanh thường xuất hiện ở một số vùng da bao gồm cả ngực và bụng để vận chuyển máu và chất dinh
dưỡng đi khắp cơ thể đến thai nhi để đáp ứng nhu cầu phát triển. Ngực sẽ phát triển về kích thước,
tăng một hoặc hai size là điều bình thường khi mang thai, đặc biệt là trong lần
mang thai đầu tiên. Sự tăng kích thước bầu ngực có thể bắt đầu sớm khi mới mang
thai, tiếp tục trong thai kỳ và trong thời gian cho con bú. Đau ngực là một trong những
triệu chứng sớm nhất của thai kỳ.
- Tam cá nguyệt thứ hai (3 tháng giữa): Bước sang tam cá nguyệt thứ hai,
nồng độ estrogen tiếp tục tăng lên. Ngực sẽ tiếp tục tăng kích thước và cảm
giác nặng nề hơn do sự phát triển của các ống dẫn sữa. Lúc này chị em cần tăng
một hoặc vài size áo ngực để phù hợp với kích cỡ của bầu ngực. Quầng vú (vòng tròn xung quanh
núm vú) trong tam cá nguyệt thứ hai và thứ ba sẽ trở nên to hơn và sẫm màu hơn.
Quầng vú sẫm màu là kết quả của sự thay đổi nội tiết tố. Thông thường, sau khi
cho con bú quầng vú sẽ trở lại màu sắc như trước khi mang thai, nhưng đôi khi
có thể đậm hơn một hoặc hai tone màu so với ban đầu. Xung quanh quầng vú có thể phát
triển các nốt sần. Những nốt sần này không gây đau, có tính chất sát trùng và
bôi trơn hỗ trợ việc cho con bú dễ dàng hơn. Bầu ngực cũng sẽ bắt đầu sản xuất sữa non trong vài
tuần đầu tiên của tam cá nguyệt thứ hai. Một số chị em có thể thấy núm vú tiết
sữa non.
- Tam cá nguyệt thứ ba (3 tháng cuối): Khi cơ thể người phụ nữ chuẩn bị
cho việc sinh con, bầu ngực sẽ tiếp tục tăng kích thước và trở nên nặng nề hơn.
Núm vú cũng to hơn, có thể có sự thay đổi hình dạng. Cả núm vú và quầng vú cũng
sẫm màu hơn bình thường. Sữa non có thể bị rò rỉ thường xuyên hơn. Vùng da bầu ngực phải căng ra để
thích ứng với sự tăng kích thước, do đó có thể bị ngứa hoặc khô, cũng có thể
phát triển thành các vết rạn da. Những vết rạn màu đỏ này thường xuất hiện vào
tháng thứ 6 hoặc thứ 7 của thai kỳ. Một số phụ nữ mang thai xuất hiện khối u vú.
Thông thường những khối u này không đáng lo ngại, chúng thường là galactocele
(hay còn gọi là nang bọc sữa, hiểu nôm na là một bọc chứa đầy sữa trong vú, là
tổn thương lành tính nhất thường gặp ở phụ nữ cho con bú).
2. Nguyên nhân
khiến ngực thay đổi khi mang thai
Ngực thay đổi khi mang thai có thể do sự dao động của nội tiết tố. Mang
thai ảnh hưởng đến nồng độ estrogen và progesterone trong cơ thể. Những hormone
này đóng vai trò quan trọng trong việc chuẩn bị cho ngực tiết sữa và chịu trách
nhiệm về những thay đổi ở vùng ngực khi mang thai mà chị em gặp phải. Estrogen kích
thích sự phát triển của các tế bào ống dẫn sữa và tiết ra một hormone khác là
prolactin. Prolactin kích thích ngực phát triển và sản xuất sữa. Còn progesterone
hỗ trợ sự hình thành và phát triển các tế bào sản xuất sữa trong các tuyến vú. Sau khi sinh, nồng độ estrogen và
progesterone giảm mạnh, còn nồng độ prolactin sẽ tăng lên để tạo điều kiện cho
quá trình tiết sữa diễn ra.
3. Những cách giúp vùng ngực cảm
thấy dễ chịu hơn
- Sử dụng áo ngực phù hợp
- Sử dụng miếng lót thấm sữa
- Sử dụng kem hoặc dầu dưỡng ẩm
- Khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường như: Xuất hiện các
khối u tăng kích thước và gây đau đớn dai dẳng; Núm vú tiết dịch bất thường; Đau ngực kèm
theo sốt… cần đến ngay
cơ sở y tế để khám và điều trị.
CN. Vũ Văn Trình (t/h)