Tình trạng men
gan tăng cao có thể là cảnh báo một số bệnh lý về gan. Có rất nhiều nguyên nhân
dẫn tới tăng men gan, nếu do tác động tạm thời tình trạng men gan sẽ trở về
bình thường sau 2-4 tuần.
2. 1. Tăng men gan
là gì?
Tăng men gan là tình trạng các chỉ số men gan (ALT, AST, GGT, ALP) tăng cao hơn mức bình
thường. Mức bình thường các men gan là:
- Chỉ số ALT – Aspartate transaminase (hay GPT) dưới hoặc 35 UI/l (với nam
giới) và nhỏ hơn hoặc bằng 25 UI/l (với nữ giới)
- AST – Aspartate transaminase (hay GOT) dưới hoặc 35 UI/l (với nam giới) và
nhỏ hơn hoặc bằng 25 UI/l (với nữ giới)
- GGT – Gamma Glutamyl transferase từ 5-60 UI/l
- ALP – Alkaline phosphatase từ 35-115 UI/l
2. Nguyên nhân tăng men gan
- Tăng men gan do virus gặp ở người nhiễm các loại virus viêm gan (A, B, C,
D và E), thường gặp nhất là viêm gan B và viêm gan C.
- Người uống rượu bia nhiều, nghiện bia rượu. Việc uống quá nhiều rượu bia
có thể gây ra tình trạng tăng men gan và khiến chức năng gan suy giảm.
- Tăng men gan do dùng thuốc: Một số người tự ý sử dụng các loại thuốc
không rõ nguồn gốc hoặc dùng thuốc không có chỉ định của bác sĩ, lạm
dụng thuốc giảm đau, thuốc kháng viêm… từ đó gây ra gánh nặng cho gan và
khiến gan tổn thương. Một số trường hợp sử dụng thực phẩm chức năng tùy ý cũng
khiến tỷ lệ viêm gan gia tăng.
- Tăng men gan do chế độ ăn: Ngoài việc uống rượu bia, tăng men gan cũng có
thể xuất phát từ việc thực phẩm nạp vào cơ thể có chứa độc tố. Ví dụ như trường
hợp ăn các loại thực phẩm không rõ nguồn gốc, thực phẩm không đảm bảo vệ sinh
(nấm mốc), thực phẩm còn dư thừa lượng thuốc bảo vệ, chất bảo quản… Điều này
khiến gan phải hoạt động nhiều hơn nhằm loại bỏ các độc tố. Quá trình này làm
chết các tế bào gan, khiến men gan tăng gây viêm gan thậm chí có thể là ung thư
gan.
- Người mắc một số các bệnh lý về đường mật, gan nhiễm mỡ, xơ gan,
bệnh lý tim mạch… cũng có nguy cơ bị tăng men gan.
2. Dấu hiệu tăng
men gan
Tăng men gan là dấu hiệu cảnh báo gan đang bị tổn thương. Ở giai đoạn
đầu khi men gan tăng thường chưa có biểu hiện ra ngoài do vậy người bệnh khó có
thể nhận biết. Ở giai đoạn này chỉ có thể phát hiện qua thăm khám và thực hiện
các xét nghiệm.
Khi tăng men gan ở giai đoạn sau, người bệnh thường có các biểu hiện
- Cảm thấy mệt mỏi
- Hơi sốt nhẹ
- Gặp vấn đề về tiêu hóa, rối loạn tiêu hóa như chán ăn, buồn nôn
- Da vàng, mắt vàng: một biểu hiện đặc trưng khi tăng men gan. Nếu đã có
tình trạng vàng mắt, vàng da thì tình trạng bệnh đã ở giai đoạn đáng
báo động.
- Nước tiểu có màu vàng sẫm, tiểu ít, phân màu nhạt hơn bình thường. Các
biểu hiện này thường gặp trong trường hợp tăng men gan do tắc mật.
- Khi men gan tăng cao sẽ khiến chức năng của gan suy giảm và từ
đó độc tố tích tụ lại trong cơ thể gây ra tình trạng ngứa ngoài da.
- Nếu tăng men gan trong thời gian dài có thể khiến người bệnh lơ mơ, ý
thức tập trung giảm.