Phục hồi chức năng sau phẫu thuật là chương trình điều trị phục hồi nhằm giúp bệnh nhân lấy lại vận động nhanh chóng, trở lại sinh hoạt bình thường, ngăn chặn các biến chứng co cơ, dính khớp, teo cơ…

Ảnh minh họa

1. Mục đích của phục hồi chức năng sau phẫu thuật

Giai đoạn đầu của phục hồi chức năng sau phẫu thuật thường chú trọng vào khôi phục các hoạt động sinh hoạt cá nhân, vệ sinh, chăm sóc bản thân cơ bản. Sau quá trình này, bệnh nhân sẽ tiếp tục tập luyện nhằm trở lại khả năng bình thường trước phẫu thuật. Trong quá trình tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật, người bệnh cần lắng nghe và thực hiện đúng theo chỉ định của bác sĩ để đạt được các lợi ích cụ thể:

- Giảm đau, giảm sưng, giảm viêm, giảm phù nề;

- Cải thiện tuần hoàn, phòng tránh đông máu ở vị trí phẫu thuật;

- Tăng sức mạnh các nhóm cơ và độ dẻo dai của cơ thể, tránh biến chứng co cơ, yếu cơ, teo cơ…;

- Cải thiện khả năng co duỗi, vận động sau phẫu thuật khớp, ngăn biến chứng dính khớp;

- Thúc đẩy quá trình liền xương, liền tổ chức.

2. Đối tượng nào cần phục hồi chức năng sau phẫu thuật?

Phục hồi chức năng sau phẫu thuật thường được chỉ định cho các bệnh nhân sau các phẫu thuật sau:

- Phẫu thuật thay khớp: Khớp háng, Khớp gối, khớp vai… do bẩm sinh, thoái hóa, viêm khớp, chấn thương…;

- Phẫu thuật nối hoặc tái tạo dây chằng chéo, cắt gọn sụn chêm đầu gối;

- Phẫu thuật cột sống: Lấy nhân nhầy thoát vị đĩa đệm, trượt đốt sống, hẹp ống sống, cố định cột sống…;

- Phẫu thuật kết hợp xương do gãy xương;

- Phẫu thuật lồng ngực, phẫu thuật thần kinh và ổ bụng.

3. Lưu ý khi tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật

Để đạt được hiệu quả phục hồi chức năng sau phẫu thuật tốt nhất, người bệnh cần lưu ý:

- Giữ tinh thần thoải mái, tích cực và kiên trì hợp tác với bác sĩ và kỹ thuật viên trong suốt quá trình phục hồi chức năng;

- Tuyệt đối tuân thủ lịch trình tập luyện theo chỉ định của bác sĩ hoặc kỹ thuật viên chuyên môn;

- Không tập quá sức, tập thêm mà không có chỉ định hoặc theo dõi bởi kỹ thuật viên chuyên môn;

- Không tự ý ngừng sử dụng các dụng cụ hỗ trợ mà không có ý kiến của bác sĩ hay kỹ thuật viên vật lý trị liệu;

- Kịp thời báo ngay cho bác sĩ hoặc kỹ thuật viên khi gặp chấn thương hay bất thường của cơ thể trong quá trình tập luyện;

- Chế độ ăn uống đầy đủ dinh dưỡng, hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá…

- Trong trường hợp bác sĩ cho phép tập phục hồi chức năng sau phẫu thuật tại nhà, người bệnh cần lưu ý:

+ Vị trí phòng ngủ và phòng tắm nên cùng tầng hoặc đặt giường tại nơi có đầy đủ tiện nghi sinh hoạt cá nhân và không gian rộng rãi để tiện tập luyện tránh di chuyển qua nhiều phòng, nguy cơ xảy ra tai nạn khi di chuyển cao;

+ Hạn chế sử dụng thảm, dây điện cần sắp xếp gọn gàng, không nằm ở lối đi lại để tránh vấp ngã;

+ Không bước đi trên sàn nhà ướt;

+ Sử dụng các dụng cụ hỗ trợ như nạng, gậy chống… theo chỉ định của bác sĩ;

+ Đảm bảo điện thoại trong tầm với để liên hệ hỗ trợ khi gặp vấn đề trong quá trình tập luyện;

+ Tuân thủ yêu cầu và hướng dẫn của bác sĩ và kỹ thuật viên.