Viêm cột sống dính
khớp là bệnh viêm hệ thống mạn tính, đặc trưng bởi thương tổn ở
khớp cùng chậu, cột sống, các khớp ở chi và thậm chí cả điểm bám gân. Bệnh
thường phát triển từ rất sớm nhưng lại tiến triển chậm, theo thời gian có thể
làm dính cứng khớp và đốt sống dẫn đến tàn phế.
Ảnh minh họa
1. Nguyên nhân
gây viêm cột sống dính khớp
Nguyên nhân dẫn đến bệnh viêm cột sống dính khớp vẫn chưa được rõ
ràng. Tuy nhiên, các bác sĩ cũng cho rằng những yếu tố dưới đây sẽ góp phần dẫn
đến căn bệnh tự miễn này:
- Giới tính: tỷ lệ mắc bệnh ở nam giới không chỉ cao gấp 2 – 3 lần
nữ giới mà các triệu chứng, dấu hiệu bệnh cũng có xu hướng nghiêm
trọng hơn.
- Tuổi tác: bệnh thường phát hiện ở độ tuổi 20 – 30. Ngoài ra, có đến 95%
bệnh nhân được chẩn đoán mắc bệnh trước 46 tuổi, trong đó 15% là trẻ em dưới 15
tuổi.
- Bệnh nền: tiền sử bệnh Crohn, viêm loét đại tràng và vẩy nến đã được chứng
minh về khả năng làm tăng nguy cơ phát triển viêm cột sống dính khớp.
2. Triệu chứng
viêm cột sống dính khớp
- Triệu chứng sớm nhất và đặc trưng của căn bệnh thấp viêm này là đau thắt lưng hoặc
vùng lưng – thắt lưng kiểu viêm, có thể kèm theo hiện tượng cứng cột sống vào
buổi sáng. Khác với các cơn đau lưng cơ học
thông thường, đau lưng kiểu viêm do viêm cột sống dính
khớp thường: Kéo dài ít nhất 3 tháng, có thể khởi phát từ rất sớm,
thường trong độ tuổi 17 – 45, cường độ khi khởi phát âm ỉ và tăng dần theo thời
gian, không thuyên
giảm khi nghỉ ngơi nhưng sẽ cải thiện khi người bệnh vận động nhẹ
- Cứng khớp là một trong những biểu
hiện điển hình của các bệnh lý cơ xương khớp.
- Ngoài ra, tình trạng sức khỏe trên kéo theo một số triệu chứng như:
+ Viêm khớp cùng chậu với dấu hiệu đau ở một hoặc cả hai bên mông
+ Đau và sưng nóng kèm tràn dịch khớp do viêm ở khớp ngoại vi, chủ yếu là
những khớp gốc chi đối xứng hai bên như khớp háng và khớp gối (chiếm 20% trường
hợp)
+ Bệnh nhân thường có biểu hiện viêm khớp gốc chi sớm và rõ ràng hơn
so với biểu hiện ở cột sống.
+ Viêm điểm bám tận của gân, phổ biến nhất là ở cân gan chân và gân Achilles,
đồng thời có thể kèm theo tràn dịch quanh gân
+ Đau cứng cổ và khó xoay đầu, thường gặp ở bệnh nhân nữ
+ Một số biểu hiện ngoài khớp: Ngủ không ngon giấc, thường tỉnh dậy vào khoảng nửa
đêm gần sáng; mệt mỏi, sốt
nhẹ và sụt cân; sưng ngón tay,
ngón chân; viêm kết mạc và
các triệu chứng tiêu hóa (tiêu chảy, đau bụng, xuất huyết…) xảy ra ở khoảng 5 –
10% trường hợp; viêm màng bồ
đào, vẩy nến và viêm ruột mạn tính; biểu hiện bệnh tim mạch và phổi…
3. Hướng pháp điều trị
- Điều trị không dùng thuốc: Một chế độ tập luyện phù hợp
không chỉ giúp thuyên giảm triệu chứng đau cứng khớp và cột sống mà còn hỗ trợ
duy trì tính linh hoạt của chúng, đồng thời nâng cao sức khỏe tinh thần của
bệnh nhân như một số bài tập
yoga, ví dụ như tư thế con mèo – con bò, tư thế cây cầu…; các bài tập kéo
giãn, co duỗi cơ; thể dục nhịp điệu; đạp xe; bơi lội; đi bộ
- Điều trị viêm cột sống dính khớp bằng thuốc theo chỉ định
của bác sĩ
- Phẫu thuật sẽ là lựa chọn điều trị cuối cùng
- Một số biện pháp hỗ trợ điều trị tại nhà: Chườm nóng và
chườm lạnh; xoa bóp,
massage; châm cứu; thay đổi tư thế
tốt khi vận động cũng như nghỉ ngơi; xây dựng chế độ ăn uống khoa học, phù hợp…
4. Phòng ngừa
viêm cột sống dính khớp
Nguyên nhân gây bệnh vẫn còn là ẩn số nên không có cách nào giúp ngăn ngừa viêm
cột sống dính khớp hoàn toàn. Mặc dù vậy, thói quen rèn luyện thể chất
thường xuyên kết hợp với việc ăn uống lành mạnh, khoa học sẽ giúp trì hoãn quá
trình tiến triển của bệnh, đồng thời ngăn ngừa các khớp và đốt sống dính lại
với nhau gây tàn tật vĩnh viễn.