PrEP
là biện pháp dự phòng nhiễm HIV bằng cách uống thuốc kháng HIV đều đặn hằng
ngày, trước các hành vi nguy cơ có thể làm lây nhiễm HIV. Người dùng PrEP là
người biết lựa chọn phương pháp bảo vệ mình trước các hành vi nguy cơ (Quan hệ
tình dục không an toàn, tiêm chích ma túy…) có thể làm họ bị nhiễm HIV. Nếu họ
hiểu đúng bằng cách uống 1 viên PrEP mỗi ngày và tuân thủ điều trị tốt có thể
giảm nguy cơ lây nhiễm HIV qua quan hệ tình dục (QHTD) trên 90% và tiêm chích
ma túy trên 70%. Tuy vậy theo ghi nhận qua tư vấn và chăm sóc điều trị vẫn còn
một số trường hợp hiểu chưa đúng về PrEP qua các ý kiến nổi bật sau:
* Đối tượng sử dụng và liều dùng;
*
Sử dụng PrEP thì không cần sử dụng bao cao su (BCS) trong QHTD;
*
PrEP gây nhiều tác dụng phụ;
*
Đã dùng PrEP là phải dùng suốt đời;
*
Người nhiễm HIV rồi, có thể dùng PrEP để điều trị;
*
PrEP không thể bảo vệ khỏi nhiễm HIV;
*
PrEP có thể thất bại;
Để
làm rõ các vấn đề trên, dưới đây là những trao đổi thêm thông tin về PrEP để
người dùng yên tâm sử dụng biện pháp dự phòng lây nhiễm HIV này.
-
PrEP: loại thuốc được sử dụng có thành phần kết hợp từ hai thành phần là
Tenofovir và Emtricitabine rất phù hợp cho nhóm nam quan hệ tình dục đồng giới;
chuyển giới nữ; các cặp dị nhiễm HIV. Vi rút HIV cần một loại Enzym tên là
Transcriptase để nhân bản trong cơ thể, PrEP ngăn chặn Enzym này khiến vi rút
HIV không thể sinh sôi trong cơ thể vật chủ. Chống chỉ định PrEP cho một số đối
tượng như: đã nhiễm HIV; có dấu hiệu nhiễm HIV cấp hoặc có khả năng mới nhiễm
HIV; chức năng thận suy giảm; dị ứng hoặc
có chống chỉ định với bất kỳ thuốc nào trong phác đồ PrEP.
-
Đối với dùng PrEP hàng ngày rất đơn giản, uống mỗi ngày 1 viên và duy trì suốt
thời gian có nguy cơ lây nhiễm HIV, sau 07 ngày sử dụng thuốc đầy đủ và liên tục,
thuốc có tác dụng dự phòng tối đa.
-
Nếu muốn tránh các bệnh lây truyền qua đường tình dục thì vẫn phải sử dụng BCS
và chất bôi trơn vì PrEP chỉ dự phòng lây nhiễm HIV chứ không thể dự phòng lây
nhiễm các bệnh lây truyền qua đường tình dục khác.
-
PrEP rất an toàn và không gây tác dụng phụ với 90% người sử dụng, chỉ có 10%
người sử dụng chịu tác dụng phụ nhẹ như: Chóng mặt; buồn nôn; chán ăn; đầy hơi
hoặc đi ngoài;… các triệu chứng này sẽ hết sau một vài ngày sử dụng thuốc, nếu
bạn có các dấu hiệu trên và còn cảm thấy lo lắng về điều đó, bạn có thể trao đổi
trực tiếp với bác sỹ điều trị của mình.
-
PrEP phát huy tác dụng tốt chỉ khi được dùng hàng ngày. PrEP không phải dùng suốt
đời. Nếu người dùng PrEP không còn đối mặt với nguy cơ lây nhiễm nữa thì có thể
xin tư vấn của Bác sĩ và ngừng sử dụng PrEP. Lưu ý, người dùng cần duy trì uống
thuốc tới 07 ngày sau lần phơi nhiễm cuối cùng.
-
Những người đã có kết quả HIV dương tính không được dùng PrEP, vì thuốc chỉ
phòng ngừa trước khi lây nhiễm HIV. Nếu đã bị nhiễm HIV rồi thì cần đăng ký
tham gia điều trị HIV tại các phòng khám và điều trị HIV/AIDS. Vì vậy khách
hàng cần được xét nghiệm HIV trước khi sử dụng PrEP và xét nghiệm lại trong mỗi
lần tái khám.
-
Nếu khách hàng bị nhiễm HIV có thể do tuân thủ điều trị PrEP kém, hoặc khởi động
liều PrEP khi đã nhiễm HIV ở giai đoạn cấp (là giai đoạn mới nhiễm HIV mà các
xét nghiệm thông thường chưa thể phát hiện ra).
-
Khi đã tuân thủ tốt, PrEP thất bại rất hiếm gặp, chỉ 6/500.000 trường hợp
dùng PrEP trên thế giới. Đa số các trường
hợp này PrEP không hiệu quả liên quan đến vi rút kháng đa thuốc (rất hiếm, chỉ
<1.0%).
Trọng
Tài