Với những loại ma túy “truyền thống”: thuốc phiện, morphin, heroin, cần sa..., cơ hội sống sau khi sử dụng quá liều và được cấp cứu kịp thời là khả dĩ, thì những loại ma túy mới, khi đã có biểu hiện sốc thì thực sự... nạn nhân đã cầm chắc cái chết.

Thực tế cho thấy, các trường hợp ngộ độc ma túy tổng hợp thế hệ mới đều có chung một đặc điểm là diễn biến nặng và tử vong sau khi dùng thuốc, tử vong ngay cả trong bệnh viện, khi bệnh nhân đã được tiến hành cấp cứu, hồi sức tích cực ở các bệnh viện lớn tuyến đầu. Các trường hợp ngộ độc ma túy tổng hợp đều nhập viện trong tình trạng vật vã kích thích, co giật, hôn mê, đồng tử giãn và mất phản xạ ánh sáng, mất phản xạ giác mạc, suy hô hấp, loạn nhịp tim, tụt huyết áp, nhồi máu cơ tim cấp do co thắt mạch vành, tiêu cơ vân cấp, suy gan, suy thận cấp trong vòng vài giờ, rối loạn đông máu rất nặng (chảy máu dạ dày, chảy máu não, tụ máu dưới da) không thể kiểm soát, toan máu nặng không đáp ứng với điều trị. Bệnh nhân tử vong nhanh chóng trong tình trạng suy đa tạng, ngay trong phòng hồi sức tích cực, dưới sự bất lực của đội ngũ thầy thuốc! Mổ tử thi cho thấy tình trạng xuất huyết não, phù não, chảy máu phổi, xuất huyết đa ổ trong cơ tim, cơ vân, chảy máu dạ dày, gan tổn thương nặng, màu thâm đen, sung huyết chảy máu, lách, thận, tụy, ruột, bàng quang đều phù nề, chảy máu...

Câu hỏi được đặt ra là tại sao ma túy tổng hợp lại gây một bệnh cảnh tổn thương toàn thân nặng nề và tử vong nhanh như vậy?

Thứ nhất đó là do độc tính của  thuốc. Đây là những loại thuốc trực tiếp tác động đến hệ thần kinh trung ương, gây mất kiểm soát nhận thức và làm rối loạn hoạt động của các cơ quan đảm bảo chức năng sống của cơ thể như suy hô hấp, suy tuần hoàn và hầu như toàn bộ các cơ quan khác trong cơ thể như gan, thận, ruột, lách, tụy, huyết học. Bệnh nhân có thể đột tử do nhồi máu cơ tim, do loạn nhịp tim, sốc nặng, toan máu nặng...

Thứ hai là sản phẩm thường kết hợp hai - ba loại ma túy để tăng độ “phê” cho người sử dụng dẫn đến độc tính tăng cao. Hơn nữa, ma túy đá thường được sử dụng đường uống, đại đa số đã có sử dụng rượu bia trước đó nên thuốc vào máu nhanh, tăng độc tính. Ma túy tổng hợp được sản xuất lậu với công nghệ đơn giản, nguyên liệu không chuẩn nên lẫn nhiều tạp chấp (ví dụ như chì) trong sản phẩm nên cũng không loại trừ bệnh nhân tử vong do độc tính các tạp chất này phối hợp thêm. Cũng đã có trường hợp pha thêm phụ gia vào thuốc (do người cung cấp hoặc người sử dụng) để giảm giá thành và tăng tác dụng của thuốc. Đây thực sự là một vấn đề không thể kiểm soát được, hoàn toàn “bịt mắt” người thầy thuốc khi cấp cứu hồi sức cho bệnh nhân. Ngộ độc xảy ra ở nơi không khí ngột ngạt, thiếu oxy, khi cơ thể đã quá kiệt sức do các hoạt động có tính chất... cuồng loạn dẫn đến tăng mức độ nặng triệu chứng. Cuối cùng, việc khó xác định chính xác loại, liều lượng đã sử dụng của độc chất cũng như không có thuốc kháng độc đặc hiệu cũng là yếu tố quan trọng khiến không thể cứu được bệnh nhân./.

 Hương Giang (t/h)