Vẹo vách ngăn mũi là tình trạng vách ngăn 2 lỗ mũi bị cong vẹo sang một bên làm cho một bên khoang mũi nhỏ hơn bên còn lại gây khó khăn khi hít thở. Có các loại vẹo: vẹo đơn thuần là vách ngăn chỉ vẹo qua một bên, vẹo vách ngăn mũi phức tạp là vừa có thể bị vẹo sang trái, vừa có thể vẹo sang phải, gai hoặc mào vách ngăn mũi thường gặp ở phần tiếp giáp của xương và sụn vách ngăn.
Ảnh minh họa
1. Nguyên nhân
- Do bẩm sinh: Một số trường hợp vẹo vách ngăn mũi xảy ra trong suốt quá trình phát triển bào thai và dễ dàng nhận ra ngay sau khi em bé được sinh ra.
- Chấn thương vùng mũi: Hậu quả của chấn thương vào vùng mũi có thể làm cho vách ngăn bị vẹo sang một bên.
- Quá trình lão hóa: Sự lão hóa bình thường của cơ thể người cũng có thể làm thay đổi cấu trúc của mũi và vách ngăn mũi bị vẹo sang một bên theo thời gian dài.
- Do viêm nhiễm: Tình trạng viêm mạn tính vùng mũi, viêm mũi dị ứng, viêm xoang khiến người bệnh khó chịu. Động tác quẹt mũi thường xuyên do viêm có thể làm thay đổi cấu trúc vách ngăn dẫn tới tình trạng vẹo vách ngăn mũi.
2. Triệu chứng vẹo vách ngăn mũi
Nhiều trường hợp vẹo vách ngăn mũi nhưng không có triệu chứng nào cả. Tuy nhiên, khi thấy có những dấu hiệu:
- Nghẹt mũi: Vẹo vách ngăn gây nghẹt mũi một hoặc cả hai bên mũi thường xuyên làm cho bệnh nhân khó thở kể cả khi không bị viêm mũi. Nghẹt mũi có thể trầm trọng hơn khi mắc cảm cúm hoặc dị ứng đường hô hấp trên.
- Chảy máu mũi: Do bề mặt vách ngăn mũi rất mỏng nhưng lại chính là nơi tập trung của nhiều mạch máu nhỏ, mạch máu ở vị trí khá nông nên khi vách ngăn bị vẹo, bề mặt vách ngăn trở nên khô hơn dễ gây chảy máu mũi.
- Đau vùng mặt: Vẹo vách ngăn nặng gây tắc nghẽn một bên mũi dẫn đến cảm giác đau hay tức nặng nửa bên mặt cùng bên với nghẹt mũi.
- Thở ậm ạch và nằm nghiêng: Do ống mũi một bên bị cản trở, không khí đi qua sẽ gây ra tiếng ồn ào, đặc biệt là khi ngủ. Do một bên mũi bị hẹp nên một số người có xu hướng chỉ nằm nghiêng để thở dễ hơn.
- Nhức nửa đầu, nhức hốc mắt: Có thể nhức một bên hoặc cả hai bên. Dù nhức đầu không dữ dội nhưng lại âm ỉ, dai dẳng khiến người bệnh rất khó chịu. Nhức đầu tăng khi trời nắng gắt hoặc trời quá lạnh hay nhức nhiều hơn ở phụ nữ trong những ngày có kinh nguyệt, làm cho người bệnh hay bực bội, cáu gắt...
- Luân phiên tắc nghẽn: Sự luân phiên tắc nghẽn giữa hai bên mũi, khi bên mũi này bị tắc do ứ máu ở cuốn mũi thì mũi bên kia lại thông thoáng. Biểu hiện này rất khó nhận ra nhưng nếu bệnh nhân cảm nhận rõ ràng chu kỳ mũi thì đây là một hiện tượng bất thường.
3. Biến chứng vẹo vách ngăn mũi
- Viêm đường hô hấp như viêm mũi, viêm xoang.
- Trong những trường hợp vẹo vách ngăn nặng, gây tắc nghẽn mũi, có thể dẫn tới các biến chứng: Khô miệng do nghẹt mũi phải thở bằng miệng kéo dài; Cảm giác nặng nề, tắc nghẽn trong khoang mũi; Rối loạn giấc ngủ (ngủ ngáy, ngưng thở lúc ngủ); Chảy máu cam; Nhiễm trùng mũi tái phát...
- Để phòng tránh các biến chứng của vẹo vách ngăn, cần đến ngay cơ sở y tế khi có các triệu chứng trên, định kỳ kiểm tra sức khỏe 06 tháng/1 lần.
CN. Vũ Văn Trình (t/h)