Tết Nguyên đán là thời điểm người dân sử dụng rượu bia tăng đột biến, theo thống kê, Việt Nam thuộc nhóm quốc gia có tốc độ tiêu thụ rượu, bia tăng nhanh nhất thế giới. Sử dụng nhiều rượu bia không chỉ gây ra các hành vi thiếu chuẩn mực trong xã hội, mà còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ bệnh tật. 

Theo thống kê tại Việt Nam, hơn 90% nam giới trưởng thành có tiếp xúc hay uống bia, trong đó 20 - 25% có tình trạng gan nhiễm mỡ với tỷ lệ 10 - 15% có tình trạng xơ gan, 5 - 7% có thể dẫn tới ung thư gan. Năm 2018, cứ 100.000 nam giới Việt Nam thì có 39 người mắc ung thư gan, đứng thứ 3 thế giới chỉ sau Mông Cổ và Ai Cập.  Đây cũng là loại ung thư phổ biến nhất ghi nhận được tại Việt Nam với 25.335 ca mới mắc và 25.404 ca tử vong.

Ảnh minh họa

1. Nguy cơ ung thư gan từ việc sử dụng rượu, bia

Ung thư gan nguyên phát thường phát triển trên nền bệnh gan mạn tính, đặc biệt là viêm gan B và C. Các yếu tố nguy cơ dẫn đến ung thư gan gồm có: người có virut viêm gan B, C, sử dụng nhiều rượu bia, tiểu đường, thừa cân, phơi nhiễm với độc tố môi trường.... Hầu hết những người mắc ung thư gan đều sử dụng rượu, bia, thậm chí là lạm dụng chúng. Mặc dù không phải ai sử dụng rượu, bia cũng sẽ mắc bệnh nhưng phần lớn những người bị ung thư gan đều sử dụng chúng khá thường xuyên. Uống rượu bia nhiều dẫn đến ung thư gan điều này rất nhiều người nghe, thậm chí biết, nhưng có lẽ không phải ai cũng hiểu. Càng uống nhiều, gan càng làm việc nhiều, càng tăng nguy cơ ung thư gan, xơ gan sau này.

2. Phòng ngừa ung thư gan

Tỷ lệ mắc ung thư gan đang gia tăng tại nhiều nước, trong đó có Việt Nam do tăng tỷ lệ xơ gan do viêm gan B, C mạn tính và viêm gan nhiễm mỡ. Để phòng ngừa những bệnh lý liên quan đến gan, đặc biệt là ung thư gan thì chúng ta cần:

- Nói không với rượu bia: rượu có thể gây xơ gan – tình trạng tế bào lành ở gan bị thay thế bằng các mô sẹo không hồi phục và dễ chuyển thành ung thư. Người uống càng nhiều rượu bia, sức thải qua gan càng lớn và nguy cơ mắc ung thư càng cao. Chính vì vậy, không uống rượu bia có thể giảm đáng kể nguy cơ mắc bệnh.

- Không hút thuốc lá, tránh xa môi trường có khói thuốc: thuốc lá cũng được đưa vào danh sách những thành phần có tác động tiêu cực đến gan và gây hại đến nhiều cơ quan trong cơ thể. 

- Tiêm phòng vắc xin viêm gan B: nhiễm vi rút viêm gan B mạn tính khiến người bệnh dễ bị xơ gan và tiến triển thành ung thư gan. Mặc dù hiện đã có vacxin nhưng do hiểu biết của người dân, đặc biệt ở vùng nông thôn và miền núi còn nhiều hạn chế nên không khám sức khỏe định kỳ, không tiêm phòng vacxin đầy đủ.

- Duy trì cân nặng hợp lý

- Điều trị bệnh tiểu tường tích cực bởi những người mắc tiểu đường (đặc biệt là tiểu đường tuýp 2) có nguy cơ mắc ung thư gan cao gấp khoảng 2 lần so với những người bình thường.

- Khám sức khỏe, tầm soát ung thư định kì 6 tháng/lần

- Quan trọng nhất vẫn là giữ cho mình chế độ ăn uống khoa học, tập thể dục đều đặn, từ bỏ hoặc hạn chế rượu, bia, thuốc lá.

- Khi có cảm giác chán ăn, chướng bụng, vàng da, củng mạc mắt vàng, hay nặng hơn là thấy mệt mỏi, buồn nôn, sụt cân, đau tức hạ sườn phải, bạn nên tìm đến các cơ sở y tế để được khám và tư vấn.

CN. Vũ Văn Trình (t/h)