Theo thống kê, cứ 10 người lại có khoảng 8 người mắc đau cột sống cổ hoặc cột sống thắt lưng vào một thời điểm nào đó trong cuộc đời. Đau cột sống cấp tính là những cơn đau khởi phát đột ngột, biểu hiện dữ dội, nhưng thường thoái lui sau khoảng vài ngày đến vài tuần. Tuy nhiên, một số người vẫn sẽ tiếp tục đau dai dẳng, thậm chí đau sau khi đã được điều trị hoặc phẫu thuật, lúc này tình trạng đau được xếp loại là đau mạn tính. Thực hiện một số cách sau có thể giúp người đang đau cột sống cổ, thắt lưng phục hồi nhanh hơn.

Giảm áp lực lên cột sống

Nếu bạn cảm thấy mình vừa xuất hiện đau cột sống, hãy tìm cách giảm áp lực lên cột sống. Không phải ai cũng có thể lựa chọn giải pháp đó. Có những người biểu hiện đau vô cùng trầm trọng, buộc phải khom lưng, khuỵu gối và cố gắng giữ nguyên tư thế đó để giảm đau. Một số khác vẫn có thể sinh hoạt tương đối bình thường, tuy nhiên tình trạng đau diễn biến liên tục khiến họ cảm thấy khó chịu.

Trái với quan điểm của nhiều người, các nghiên cứu khoa học về tình trạng đau cột sống cấp tính cho thấy rằng, nhiều người chỉ cần nghỉ ngơi, hạn chế vận động vài ngày, đồng thời uống các thuốc không kê đơn thật hợp lý là đủ để những cơ đang căng cứng trở nên thư giãn và thả lỏng.

Tuy nhiên, bạn cần trao đổi với các chuyên gia y tế trước khi uống bất kể loại thuốc nào, đặc biệt nếu đang mắc bệnh mạn tính hoặc bất kỳ lý do gì đang phải uống các thuốc khác.

Ảnh minh họa

Chườm lạnh sau đó chườm nóng

Chườm lạnh và chườm nóng đều giúp giảm nhẹ những cơn đau do căng cứng cơ và dây chằng. Chườm lạnh giúp giảm sưng nề, giảm đau, có vai trò giống như gây tê tại chỗ; tuy nhiên tác dụng này sẽ mất sau 48 giờ. Ở giai đoạn muộn này, chườm nóng sẽ giúp tăng lưu thông máu đến các mô nằm dưới sâu cơ thể, và giúp thư giãn các cơ co.

Massage

Nếu có người trợ giúp, bạn có thể thử các phương pháp massage nhẹ nhàng, giúp giảm đau phần nào nhờ thư giãn các cơ và dây chằng đang căng cứng.

Chỉnh sửa thói quen trong sinh hoạt

Khi đã có biểu hiện đau cột sống, bạn cần thực hiện những thay đổi nhất định trong cung cách sinh hoạt thường nhật. Chìa khóa để phục hồi tốt sau đau cột sống cổ hay cột sống thắt lưng cấp tính là duy trì đường cong sinh lý của cột sống. Đệm đỡ cho vùng hõm thắt lưng và tập tư thế tốt sẽ giúp phục hồi nhanh chóng hơn. Tránh các hoạt động đòi hỏi phải cúi lưng, cúi cổ. Khi ho, hắt hơi, hay khi đứng dậy, nên hơi ưỡn cột sống ra sau để tăng độ ưỡn cho cột sống thắt lưng.

Duy trì vận động

Các nghiên cứu cho thấy rằng vận động cường độ ít cho cơ và khớp sẽ tốt hơn chỉ nằm và uống thuốc đối với các bệnh lý đau thuần túy tại cột sống thắt lưng.

Việc hạn chế vận động là vô cùng quan trọng để phòng tránh thương tổn, tuy nhiên khi tình trạng đau dần giảm nhẹ, bạn nên vận động nhẹ nhàng các cơ và khớp thay vì hạn chế như ban đầu. Các bài tập đơn giản có thể giúp thúc đẩy quá trình hồi phục, tuy nhiên cũng cần tham khảo ý kiến của chuyên gia y tế để xác định chương trình tập như thế nào phù hợp với tình trạng hiện tại của bản thân.

Tập luyện điều độ

Tập luyện thường xuyên và điều độ đóng vai trò quan trọng trong phòng tránh đau và tổn thương cột sống. Chương trình tập các bài cơ lực, giãn cơ và hiếu khí giúp cải thiện thể trạng chung của người bệnh.

Các nghiên cứu cho thấy những người có tình trạng thể chất tốt sẽ ít có nguy cơ đau và tổn thương cột sống hơn, và nếu đã mắc phải cũng sẽ phục hồi nhanh hơn so với những người có thể chất kém hơn.

Sử dụng các thuốc không kê đơn

Đáp ứng viêm là một phản ứng của cơ thể, nhằm tự vệ trước các tác nhân kích ứng hay tổn thương, đặc trưng bằng bốn biểu hiện gồm sưng, nóng, đỏ, đau.

Để giảm đau và thúc đẩy phục hồi sau thương tổn, bệnh nhân thường được chỉ định các thuốc không kê đơn như ibuprofen, naproxen sodium, aspirin hay ketoprofen, có khả năng giảm viêm và giảm đau hiệu quả. Tuy nhiên nếu sử dụng  trong thời gian dài có thể gây các vấn đề về đường ruột và tiêu hóa, do đó bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.

Không phải bệnh lý đau mạn tính nào cũng có thể điều trị được. Kiểm soát đau là một phương thức tiếp cận toàn diện, giúp người bệnh có thể chịu được cơn đau thông qua học hỏi các kỹ năng thể chất, cảm xúc, nhận thức và xã hội.

Các phương pháp được sử dụng có thể bao gồm luyện tập thể chất, vật lý trị liệu, thư giãn, châm cứu, thay đổi hành vi, điều hòa ngược sinh học, thôi miên và tham vấn. Những kỹ thuật này giúp não bộ của người bệnh tự sản xuất chất giảm đau nội sinh gọi là các endorphin. Khi thực hiện các kỹ thuật kiểm soát đau, người bệnh cũng đang kiểm soát sức khỏe của chính bản thân mình.

Lan Uyển (t/h)