Ho về đêm là tình trạng không ho vào ban ngày nhưng cứ đến đêm lại bị ho, có thể ho từng cơn và ho dai dẳng, liên tục. Ho về đêm khiến người bệnh mất ngủ, mệt mỏi, ảnh hưởng đến việc học tập và làm việc. Ho không phải là bệnh mà là triệu chứng của nhiều bệnh. Sau đây là một số nguyên nhân phổ biến gây ho về đêm.

Ảnh minh họa

1. Nguyên nhân phổ biến gây ho về đêm

- Xuất hiện dị vật, chất nhầy ở cổ họng: Sự thay đổi thất thường của thời tiết, đặc biệt là nhiệt độ, là nguyên nhân hàng đầu gây ra các phản ứng ở các cơ quan hô hấp. Lúc này, mũi tiết dịch nhầy, gây ra tình trạng sổ mũi. Đồng thời, dịch nhầy chảy xuống họng gây viêm họng, ngứa họng, và xuất hiện các cơn ho như một phản xạ để tống dịch nhầy ra khỏi cổ họng. Về đêm, nhiệt độ xuống thấp hơn ban ngày nên người bệnh sẽ ho nhiều hơn. 

- Các cơn hen suyễn, hen phế quản: Triệu chứng chung của những người bị ho về đêm là ho khan, khó thở, thở rít, đau tức ngực,… Ban đêm, khi nhiệt độ xuống thấp thì tình trạng này càng nghiêm trọng, người bệnh sẽ ho và khạc ra nhiều đờm. Đây cũng chính là dấu hiệu của bệnh hen suyễn, hen phế quản. Hay nói cách khác, những người bị hen suyễn thường bị ho khan về đêm. 

- Ung thư phổi: Ho về đêm thường hay xuất hiện ở nhân ung thư phổi. Nếu có ho về đêm kéo dài ở người hút thuốc lá lâu năm hoặc đã từng hút thuốc nhưng đã bỏ, kèm theo ho ra máu thì nên sớm đến bệnh viện kiểm tra.

- Viêm xoang, nghẹt mũi: Viêm xoang khiến các xoang bị tắc, gây ra tình trạng nghẹt mũi mãn tính. Lúc này, chất dịch không được thải ra ngoài qua đường mũi mà chảy ngược xuống cuống họng, ứ đọng ở đó và gây ra ho, đặc biệt là ho nhiều về đêm. 

- Trào ngược dạ dày - thực quản: Trào ngược dạ dày - thực quản không chỉ gây khó chịu cho người bệnh vì cảm giác nóng và hơi chua khi ợ, mà còn là nguyên nhân gây ra ho về đêm, nhất là khi người bệnh ăn nhiều và ăn gần giờ đi ngủ.

- Cơ thể thiếu sắt: Thiếu sắt không phải là nguyên nhân chính, nhưng cũng là lý do gây ra các cơn ho về đêm. Bởi khi cơ thể thiếu sắt thì sẽ gây kích thích cổ họng và dẫn đến ho. Vì thế, trong thực đơn ăn uống hàng ngày, nên bổ sung nhiều thực phẩm giàu sắt để làm giảm và phòng tránh ho về đêm. 

- Tác dụng phụ của thuốc: Một số loại thuốc trị bệnh có thể gây ra tác dụng phụ không mong muốn, có thể kể đến như thuốc điều trị cao huyết áp, nếu uống không đúng cách có thể gây ra ho. Nếu nghi ngờ điều này, người bệnh nên được thăm khám và chẩn đoán để có cách điều trị phù hợp. 

2. Cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm hiệu quả

- Gối cao đầu và nằm nghiêng khi ngủ: Một trong những cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm đơn giản mà hiệu quả là gối cao đầu đi ngủ, khoảng 15 - 20cm là được. Bởi gối cao đầu sẽ hạn chế dịch nhầy từ mũi chảy xuống cuống họng, đồng thời, axit trong dạ dày cũng không bị trào ngược lên vùng phổi, ngực. Song song với gối cao đầu, bạn có thể ngủ ở tư thế nằm nghiêng để dễ chịu hơn. 

- Giữ phòng ngủ sạch sẽ, thông thoáng: Với những người bị dị ứng hay hen suyễn thì giữ phòng ngủ sạch sẽ và thông thoáng là rất quan trọng. Bởi bụi bẩn, lông thú cưng, tóc,… là nguyên nhân gây ra dị ứng, khiến mũi khó chịu, gây ra nghẹt mũi, ho. Do đó, luôn vệ sinh phòng ốc và giường ngủ, giặt ga giường và rèm cửa thường xuyên cũng là cách làm giảm và phòng tránh ho về đêm hiệu quả. 

- Trang bị máy tạo ẩm: Nếu phòng ngủ sử dụng điều hòa, máy sưởi thì bạn cần trang bị thêm máy tạo ẩm. Bởi điều hòa hay máy sưởi thường gây cảm giác khô da, khó chịu, kích thích các cơn ho. Lắp máy tạo ẩm sẽ giúp cân bằng độ ẩm, ngăn chặn tình trạng này. Nếu không có điều kiện trang bị máy tạo ẩm, bạn có thể thay thế bằng cách đặt chậu nước nhỏ trong phòng ngủ khi bật điều hòa, máy sưởi.

- Giữ cơ thể ấm: Nhiệt độ thấp, cơ thể nhiễm lạnh là nguyên nhân khiến bạn ho dai dẳng và trầm trọng. Vì thế, hãy luôn giữ cơ thể ấm để phòng tránh nhiễm lạnh và phòng ngừa ho về đêm. Nếu đang bị cảm lạnh, hãy uống nhiều nước ấm, ăn cháo hay súp gà nóng để mau khỏe hơn. Bên cạnh đó, nên xịt mũi hoặc nhỏ nước mũi sinh lý hàng ngày để mũi luôn sạch sẽ, ngăn chặn tình trạng sổ mũi, nghẹt mũi, hắt hơi, ho. 

- Lối sống lành mạnh: Để phòng và trị ho về đêm, bạn cần chủ động xây dựng lối sống lành mạnh, tích cực. Theo đó, tuyệt đối không hút thuốc, uống rượu bia hay sử dụng bất kỳ chất kích thích nào nếu bạn đang bị ho mãn tính. Nếu từ bỏ các thói quen hút thuốc, uống rượu bia, bạn không chỉ cải thiện tình trạng ho về đêm mà còn có một cơ thể khỏe mạnh, tinh thần sảng khoái, tràn đầy năng lượng. 

- Nếu áp dụng những biện pháp trên mà triệu chứng ho không giảm cần đi khám ngay để chẩn đoán và điều trị bệnh sớm.

CN. Vũ Văn Trình (t/h)