Loãng xương là bệnh phổ biến thường gặp ở người cao tuổi. Căn bệnh này gây nên các triệu chứng: đau nhức xương, cong vẹo cột sống, gù,.. ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống và sinh hoạt của người bệnh.
Nguyên nhân gây bệnh loãng xương ở người cao tuổi
Loãng xương hay còn gọi là xốp xương, tức là tỷ trọng khoáng chất của bộ xương ở một cơ thể bị suy giảm một cách đáng kể, trong đó vai trò của hormone sinh dục (estrogen, androgen), các chất protein, vitamin D và canxi rất quan trọng với sự phát triển của xương. Tuổi cao cùng với việc giảm nội tiết tố, hệ cơ quan như tiêu hóa, bài tiết, thần kinh, tuần hoàn hoạt động yếu. Khi đó, xương hấp thụ canxi và những chất dinh dưỡng kém, dẫn đến mất cân bằng giữa việc tạo và hủy xương, khiến xương trở nên xốp hơn và thưa hơn. Mặt khác, chế độ dinh dưỡng hàng ngày không cấp đủ chất (ăn kiêng dài ngày, chế độ ăn thiếu dinh dưỡng và canxi) cũng là nguyên nhân dẫn đến loãng xương.

Bệnh loãng xương ở người cao tuổi có sự chênh lệch giữa 2 giới, tỷ lệ nữ mắc bệnh cao hơn nam. Phụ nữ sau tuổi mãn kinh, buồng trứng ngưng hoạt động gây thiếu hụt nội tiết tố estrogen. Điều này làm tăng hoạt tính của tế bào hủy xương trong khi chức năng điều hòa và hấp thụ canxi bị suy giảm, dẫn đến khối lượng xương sẽ mất dần theo năm tháng kể từ khi mãn kinh (mỗi năm mất khoảng từ 2 - 4%).
Ngoài ra, bệnh loãng xương ở người già còn xuất phát từ việc người bệnh đang mắc các chứng bệnh như suy thận, viêm gan mạn tính, gout, cường giáp trạng, chấn thương…
Một số triệu chứng chính và hậu quả của bệnh loãng xương
Loãng xương là một bệnh mạn tính kéo dài nhiều tháng, nhiều năm, một cách âm thầm, không đau đớn nên nhiều người bệnh không để ý đến. Hầu hết các trường hợp trong giai đoạn đầu không có triệu chứng gì đặc hiệu, ngoài những dấu hiệu mệt mỏi, ăn uống kém, nhức xương không thường xuyên. Càng về sau sự thiếu hụt chất canxi càng tăng làm cho bệnh tiến triển nặng thì các triệu chứng đau nhức rõ rệt hơn. Đau nhức xương hay gặp là đau lưng, đau chân tay, các khớp và mỏi bại hông, đặc biệt là các khớp xương chịu lực mạnh như: xương sống, khớp gối, khớp cổ chân, khớp háng, các xương dài như: xương đùi, xương cẳng chân, xương cánh tay, cẳng tay, đốt sống thắt lưng và dễ dàng bị gãy xương do bị ngã, vấp... Đau nhức xương và các khớp xương thường rõ nhất vào ban đêm. Một triệu chứng khác cũng hay xuất hiện ở những người loãng xương là chuột rút.
Khi bị bệnh loãng xương mà không được phát hiện hoặc phát hiện rồi nhưng điều trị không đúng phác đồ thì rất dễ bị rạn xương, nứt, vỡ hoặc gãy xương.
Khi có các dấu hiệu trên, người cao tuổi nên đi khám bệnh để phát hiện và điều trị đúng phác đồ, tránh xảy ra những hậu quả xấu.
Phòng bệnh loãng xương ở người cao tuổi
Cần khám định kỳ 6 tháng/lần hoặc theo lời hẹn của thầy thuốc. Việc phát hiện sớm và điều trị ngay từ đầu để phòng bệnh loãng xương và ngăn ngừa gãy xương. Khi đã bị gãy xương do loãng xương thì càng hết sức thận trọng không để gãy xương tái phát, không nên làm các động tác mạnh, gấp gáp và tránh vấp, ngã.
Muốn phòng bệnh loãng xương, tốt nhất là ăn uống đủ chất, nhất là các loại thức ăn giàu canxi, protein, vitamin D như: tôm, cua, ốc, uống sữa và các chế phẩm của sữa có chứa nhiều thành phần canxi, vitamin D. Nên ăn thêm trái cây, rau, giá đỗ (chứa nhiều estrogen) vì chúng có khả năng làm thay đổi sự chuyển hóa của xương, giảm tốc độ mất xương và làm tăng khoáng chất cho xương. Với phụ nữ, nên bổ sung nội tiết tố estrogen sau mãn kinh theo sự hướng dẫn của bác sĩ. Cần tập thể dục nhẹ nhàng, đều đặn như: tập yoga, đi bộ, tập hít thở, tập vận động các khớp xương để tăng sự dẻo dai của xương khớp. Tránh sử dụng chất kích thích như rượu, bia, thuốc lá,.../.
Lệ Giang