Axit uric cao là một trong những yếu tố liên quan mật thiết đến bệnh gút. Những cách giảm axit uric an toàn luôn giành được nhiều sự quan tâm, đặc biệt là ở người mắc bệnh gút.

Ảnh minh họa

1. Nguyên nhân gây tăng axit uric trong máu

Nguyên nhân chủ yếu làm gia tăng lượng axit uric trong máu là do hàm lượng purin nạp vào cao hơn mức cần thiết. Một số yếu tố như di truyền, môi trường, chế độ dinh dưỡng, thói quen sinh hoạt cũng có thể ảnh hưởng tới sự tăng giảm axit uric trong máu. Một số yếu tố có thể dẫn tới tình trạng tăng axit uric máu:

- Lạm dụng hoặc dùng rượu bia thường xuyên

- Hội chứng rối loạn chuyển hóa

- Bổ sung không kiểm soát những thực phẩm giàu purin như các loại thịt đỏ, hải sản có vỏ, nội tạng động vật…

- Dùng những loại thuốc lợi tiểu như lợi tiểu thiazide, thuốc kháng lao…

2. Cách giảm axit uric không dùng thuốc

- Hạn chế thức ăn giàu purin: Purin có nhiều trong các loại thực phẩm như thịt đỏ (thịt bò, thịt dê, thịt cầy…), thủy hải sản, nội tạng động vật, các loại đậu,… Khi cơ thể hấp thu purin, gan chuyển hóa chúng thành axit uric.

- Kiêng đường: Việc tiêu thụ nhiều đường fructose (một loại đường đơn có trong nhiều thực phẩm, thức uống ngọt) có thể kích thích gan sản sinh thêm axit uric. Ngoài ra, bổ sung đường và những loại thực phẩm có chỉ số đường huyết cao có thể làm gia tăng nồng độ insulin trong máu. Tình trạng này có thể khiến thận giảm khả năng bài tiết axit uric, thúc đẩy tăng axit uric máu.

- Uống nhiều nước: Đây là cách giảm axit uric máu tự nhiên, an toàn thông qua cơ chế thúc đẩy lưu lượng máu chảy qua thận, tạo điều kiện thuận lợi giúp thận lọc, đào thải axit uric ra ngoài. Ngoài ra, uống nhiều nước mỗi ngày còn giúp pha loãng nồng độ axit uric trong nước tiểu, phòng ngừa tình trạng axit uric kết tủa, hình thành sỏi thận.

- Tránh đồ uống có cồn: Rượu và bia là những thức uống có hàm lượng purin cao. Khi dùng rượu bia, purin trong các thức uống này sẽ làm gia tăng nồng độ axit uric trong gan, dẫn tới tình trạng tăng nồng độ axit uric trong máu. Ngoài ra, hàm lượng lớn cồn trong rượu bia có thể làm giảm khả năng lọc máu của thận, ảnh hưởng tới quá trình đào thải axit uric ra khỏi cơ thể.

- Uống cà phê: Cà phê có nhiều chất chống oxy hóa. Đây là thức uống rất tốt cho người bệnh gút và người bị sỏi thận urat. Những hợp chất trong cà phê có thể tạo một loại enzyme có khả năng phân giải purin, giúp làm giảm nồng độ axit uric máu. Ngoài ra, cà phê còn là thức uống lợi tiểu. Tăng cường hoạt động bài niệu của thận sẽ giúp cơ thể loại bỏ axit uric ra ngoài nhanh chóng. Tuy nhiên cần lưu ý khi uống cà phê giúp giảm axit uric: Việc dùng cà phê không nguyên chất (như cà phê sữa) có thể không giúp giảm axit uric; Không phải ai cũng có thể giảm axit uric bằng thói quen uống cà phê. Hiệu quả của biện pháp này còn phụ thuộc vào gen di truyền và nhiều yếu tố khác; Tránh uống cà phê trước khi đi ngủ.

- Kiểm soát cân nặng: Tình trạng thừa cân, béo phì là yếu tố nguy cơ của bệnh gút. - Kiểm tra đường huyết thường xuyên: Kiểm soát lượng đường trong máu, cân bằng insulin là cách giảm axit uric an toàn, phù hợp với người mắc bệnh gút.

- Thêm chất xơ vào chế độ ăn: Chất xơ tạo thành một lớp dịch nhầy bám quanh thành ruột non, giúp cơ thể hạn chế hấp thụ purin từ thực phẩm.

- Bổ sung vitamin C: có thể giúp hạ thấp nồng độ axit uric trong máu

- Ăn quả cherry (Anh đào): Vì có nhiều vitamin C tồn tại dưới dạng dehydro (axit dehydroascorbic), bổ sung loại quả này trong thực đơn mỗi ngày có thể giúp giảm nồng độ axit uric máu.

- Hạn chế nhóm thuốc làm tăng axit uric: Một số thuốc có tác dụng phụ là tăng axit uric máu ở người dùng, chẳng hạn như thuốc giảm đau aspirin, thuốc lợi tiểu, thuốc điều trị huyết áp (ACE inhibitor), thuốc bổ sung vitamin B3 (niacin), thuốc kháng lao (pyrazinamid)…

- Sử dụng sữa và các chế phẩm từ sữa: Trong sữa hầu như không có purin, còn sữa chua và phô mai lại có rất ít purin, dưới 13mg purin/100g thực phẩm.

-Tránh căng thẳng, lo lắng: Tâm lý căng thẳng, lo lắng có thể gây tăng huyết áp và nồng độ hormone cortisol trong máu. Tình trạng tăng huyết áp sẽ khiến thận làm việc “vất vả” hơn trong quá trình lọc máu, khiến hoạt động đào thải axit uric diễn ra không hiệu quả.