Răng hàm (răng cối) nằm phía sau cùng của hàm, đóng vai trò quan trọng khi nhai và bảo vệ hệ thống xương hàm. Trẻ có 20 răng sữa, bao gồm 4 răng cửa giữa, 4 răng cửa bên, 4 răng nanh và 8 răng hàm. Khi trẻ lên 6 tuổi, răng sữa bắt đầu được thay thế bằng răng vĩnh viễn. Quá trình này kéo dài khoảng 6 năm và cuối cùng trẻ có 32 răng vĩnh viễn. Răng số 4 và 5 (răng hàm nhỏ) là những răng hàm được thay thế, quá trình này diễn ra từ 10 – 12 tuổi. Các răng hàm lớn (răng số 6, 7, 8) không trải qua giai đoạn thay răng sữa như các răng khác.

Ảnh minh họa

1. Dấu hiệu trẻ thay răng hàm

- Khi răng hàm sữa bắt đầu lung lay là dấu hiệu răng hàm sữa sắp rụng và nhường chỗ cho răng hàm vĩnh viễn. Tuy nhiên, có trường hợp răng sữa không tự rụng dù bé đã đến tuổi thay răng, trong khi đó răng hàm đã bắt đầu mọc, làm răng của trẻ lệch và không đều. Ở tình huống này, phụ huynh không tự ý nhổ răng cho trẻ rất nguy hiểm. Thay vào đó, cha mẹ hãy đưa trẻ đến bệnh viện để bác sĩ kiểm tra, quan sát hướng mọc răng và xác định cách nhổ răng phù hợp.

- Phụ huynh cần chú ý đến thời điểm thay răng của trẻ. Nhổ răng quá sớm cũng ảnh hưởng đến ăn nhai, kìm hãm sự phát triển của nướu và xương hàm. Ngược lại, nhổ răng quá muộn khiến răng hàm mọc lệch, gây mất thẩm mỹ.

2. Trẻ thay răng hàm nên chăm sóc như thế nào?

- Vệ sinh răng miệng cẩn thận: Vệ sinh răng miệng rất quan trọng và cần trẻ thực hiện hàng này. Phụ huynh nên hướng dẫn trẻ chải răng 2 lần mỗi ngày, mỗi lần ít nhất 2 phút sau bữa ăn. Ngoài ra, cho trẻ súc miệng với nước muối sinh lý để ngăn vi khuẩn phát triển trong miệng. Sau khi ăn cho trẻ dùng chỉ nha khoa để loại bỏ thức ăn dính kẽ răng.

- Khám nha khoa định kỳ: Ba mẹ nên đưa trẻ thăm khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra tình trạng răng miệng như: sâu răng, viêm nướu, nha chu,… từ đó có biện pháp xử lý kịp thời. Ngoài ra, khi trẻ có dấu hiệu thay răng, bác sĩ đánh giá và quyết định liệu có nên nhổ răng hay không để tránh ảnh hưởng đến toàn bộ hàm răng.

- Giảm đau nếu cần: Trẻ gặp một số khó khăn trong quá trình thay răng, như đau nhức, sốt. Nếu trẻ cảm thấy đau nhiều, nên sử dụng thuốc giảm đau theo chỉ dẫn của bác sĩ.

- Tránh những thực phẩm không tốt cho răng: Thức ăn nóng, lạnh hoặc cứng cũng gây hại cho răng trẻ. Đồ uống và thức ăn chứa đường nhiều cũng nên tránh vì chúng làm hỏng men răng và gây sâu răng. Thay vào đó, hãy cho trẻ uống nhiều nước ấm và ăn thức ăn đã được nghiền nhỏ để dễ nhai hơn.

- Loại bỏ thói quen xấu của bé: Trẻ thường có thói quen chạm tay vào lợi hoặc cắn vào đồ vật cứng khi mọc răng. Điều này làm vi khuẩn và virus từ tay hoặc đồ vật xâm nhập vào cơ thể trẻ, gây nhiễm trùng. Vì vậy, ba mẹ cần loại bỏ những thói quen này để răng miệng bé phát triển khỏe mạnh.

CN. Vũ Văn Trình