Bệnh sởi chưa có thuốc điều trị đặc hiệu, điều trị chủ yếu để phòng bội nhiễm và các biến chứng nặng do sởi gây ra. Do đó, việc chăm sóc cho trẻ đóng vai trò rất quan trọng. Khi có dấu hiệu của bệnh sởi, nên đến cơ sở y tế địa phương để được khám, điều trị và tư vấn về cách chăm sóc trẻ. Đối với bệnh sởi, nếu đủ điều kiện chăm sóc và cách ly, có thể chăm sóc và điều trị tại nhà. Cần lưu ý việc vệ sinh và dinh dưỡng kém sẽ góp phần làm bệnh nặng hơn.

Ảnh minh họa

1.  Khi bệnh nhân sốt cao:

+ Dùng thuốc hạ nhiệt paracetamon, liều lượng không quá 60 mg/kg/ngày. Nên chia liều 4 lần trong 24 giờ.

+ Các dạng chế phẩm: thuốc dạng viên, dạng bột đóng gói và dạng viên đạn đặt hậu môn.

+ Hàm lượng thuốc thường có: 80 mg; 100 mg; 150 mg; 300 mg và 500 mg. 

+ Nên để người bệnh nằm nơi thoáng mát, tránh gió lùa

+ Cần cho uống đủ nước: vì sốt cao thường gây thiếu nước. Nên dùng nước hoa quả.

2. Vệ sinh răng miệng, vệ sinh da, vệ sinh mắt.

Người bệnh có viêm long tại mắt và răng miệng, vì vậy cần: vệ sinh da, răng, miệng, mắt hằng ngày để tránh nhiễm khuẩn

+ Tắm, lau người, vệ sinh răng miệng: bằng nước ấm, xà phòng và khăn mềm. Nên tắm nơi kín gió, không nên tắm lâu. Cần chú ý vệ sinh răng miệng sau mỗi bữa ăn.

+ Không nên kiêng nước, điều này sẽ ành hưởng đến việc vệ sinh, dẫn đến viêm da, viêm tắc mũi họng, thậm chí viêm loét hoại tử răng miệng (cam tẩu mã), hoặc không phát hiện kịp thời biên chứng loét giác mạc.

3. Tăng cường chăm sóc dinh dưỡng:

Người mắc sởi thường bỏ ăn do tình trạng nhiễm trùng và viêm loét miệng. Nôn và tiêu chảy cũng làm giảm hấp thu, vì vậy nhu cầu dinh dưỡng của người bệnh đòi hỏi cao giúp người bệnh hồi phục nhanh.

+ Chế độ ăn đảm bảo đủ 4 nhóm thực phẩm: chất bột đường (gạo, bột), chất đạm (thịt, cá, trứng), chất béo (dầu, mỡ), vitamin – chất khoáng (rau, quả).

+ Đối với trẻ bú mẹ: bà mẹ cần tiếp tục cho con bú, cho bú nhiều lần hơn, kết hợp với ăn bổ sung hợp lý.

+ Cách chế biến: mềm dễ tiêu, nấu chín kỹ và khi ăn nên chia thành nhiều bữa. Tốt nhất nên chế biên theo khẩu vị người bệnh

+ Không kiêng khem, để bù kịp thời các chất dinh dưỡng mất do quá trình nhiễm trùng.

+ Không dùng các loại gia vị gây khó tiêu. Trong trường hợp trẻ bị biến chứng tiêu chảy hoặc viêm phổi, cần bổ sung kẽm bằng đường uống.

4. Bổ sung vitamin A trong thời gian mắc bệnh sởi

Bổ sung vitamin A đã được chứng minh làm giảm 50% trường hợp tử vong do bệnh sởi. Ngoài ra thiếu vitamin A có thể gây biến chứng viêm loét giác mạc, thậm chí gây mù lòa. Theo phác đồ điều trị bệnh Sởi của Bộ Y tế, uống ngay vitamin A theo liều sau:

+ Trẻ < 6 tháng: uống 50.000 đơn vị/ ngày x 2 ngày liên tiếp

+ Trẻ 6 -12 tháng: uống 100.000 đơn vị/ ngày x 2 ngày liên tiếp

+ Trẻ > 12 tháng và người lớn (trừ phụ nữ đang mang thai): uống 200.000 đơn vị/ ngày x 2 ngày liên tiếp

Trường hợp có biểu hiện thiếu vitamin A: lặp lại liều trên sau 4-6 tuần.

5.  Cách ly

Nên hạn chế người thăm hỏi, mọi thành viên trong gia đình, người chăm sóc cần đeo khẩu trang thường xuyên để tránh lây lan bệnh.

6.  Phát hiện sớm các biến chứng

Cần lưu ý các biểu hiện sau 

+ Theo dõi sát nhiệt độ: nếu ban đã bay nhưng còn sốt hoặc sốt đã hạ nhưng tái phát lại

+ Ho đột ngột tăng lên, hoặc tiếng ho ông ổng, người bệnh mệt hơn

+ Bệnh nặng hơn, thở bất thường, nhip thở nhanh, người bệnh li bì hơn

+ Khi trẻ có các dấu hiệu bất thường, ví dụ đã hết sốt tự nhiên xuất hiện sốt lại, không hạ sốt sau khi dùng thuốc, ho nhiều hơn và có đờm, khó thở, tím tái, li bì, nôn trớ nhiều, trẻ có biểu hiện chói mắt hoặc đi ngoài hoặc có các biểu hiện bất thường khác... thì cần đưa đi cơ sở y tế để để được điều trị kịp thời.

CN. Vũ Văn Trình (t/h)